کاربرد طلا در پزشکی
۱۳۹۷/۹/۸


 

کاربرد طلا در پزشکی

علاوه بر استفاده زینتی از این فلز، از آن در بسیاری از صنایع دیگر مانند الکترونیک، شیشه‌سازی و هوافضا هم استفاده می‌شود. با این حال شاید باور اینکه می‌توان از آن در علم پزشکی و تهیه دارو هم بهره جست کمی مشکل باشد. امروزه محققان در پی یافتن کاربردهای جدید طلا با اثرات کمتر بر انسان و صرفه اقتصادی در ساخت تولیدات پزشکی هستند، بطوری که از طلا در درمان سرطان (خاصیت ضد تومور طلا)، روکش دندان و نیز بعنوان ردیاب زیستی بمنظور ارسال دارو به محل مورد نظر در بدن و ... استفاده می‌کنند.

چرا طلا بمصرف پزشکی می‌رسد؟

طلا ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاصی دارد که آن را از دیگر فلزات متمایز می‌کند مانند: چگالی بسیار بالا، عدم واکنش‌پذیری و پایداری در برابر هوازدگی.

طلا یکی از سازگارترین فلزات جهان است و حتی در صورتی که در بدن انسان بکار گرفته شود، تاثیرات منفی از خود نشان نمی‌دهد. این عوامل باعث شده که طلا جایگاهی در علم پزشکی امروز پیدا کند. در حال حاضر 2.2% از طلای جهان به مصارف پزشکی و دندانپزشکی می‌رسد. با این حال، سهم آن در پیشبرد سلامت انسان‌ها و کاربردهای پزشکی‌اش در حال افزایش است. البته هنوز هم بیشترین بخش از طلا صرف زیبایی و جواهرسازی می‌شود. مجله تخصصی «ژئولوژی» سهم جواهرسازی را در سبد مصرف طلا تا 75% هم برآورد می‌کند. اما با کمیاب‌تر شدن طلا و افزایش قیمت آن در آینده، به نظر می‌رسد که تقاضای بشر برای استفاده از طلا در جواهرسازی کاهش یابد و دیگر مصارف تخصصی آن مانند کاربردهایش در پزشکی افزایش یابد. ضمن آنکه کشورهای ثروتمندی چون آمریکا، آلمان و انگلستان سعی‌شان بر این است که از مصارف غیرضروری طلا چون ساخت زیورآلات و اشیای زینتی کاسته و به مصارف صنعتی بویژه الکترونیک و پزشکی آن بیفزایند و از آنجا که اکتشاف و استخراج طلا در کشورمان بخش ناچیزی را به خود اختصاص می‌دهد وجود مدیریت مصرف بمنظور اولویت‌دهی به کاربردهای طلا امری لازم به نظر می‌رسد.

🔯 کاربرد طلا در دندانپزشکی:

کاربرد طلا در دندانپزشکی نیز به سازش‌پذیری بالا، انعطاف‌پذیری خوب و پایداری آن در برابر خوردگی شیمیایی باز می‌گردد. البته از آنجا که طلا فلزی نرم است، از آلیاژ آن در تهیه سیم‌های ارتودنسی، روکش دندان و ماده پرکننده حفره‌های دندان استفاده می‌شود.

 گفتنی است که روکش طلا روی دندان هرگز تیره نشده و نیازی به جرم‌گیری ندارد، در ضمن دچار پوسیدگی نشده و با همان نرخ رشد مینای دندان منبسط می‌شود. (درتهیه آلیاژ طلا برای دندانپزشکی (60-75)% طلا به همراه نقره، پالادینیوم و پلاتین به کار می‌رود. به این ترتیب حدود 75% آن به فلزات گران‌بها و مابقی به مس و روی اختصاص می‌یابد) طلا در دندانپزشکی به 4 شکل زیر بکار می‌رود: فلز خالص به اشکال ورقه‌ای، پودر یا رشته‌های باریک، آلیاژ شکل گرفته به اشکال سیم ‌ها و صفحات، آلیاژ برای قالب‌گیری، ماده پرکننده تهیه شده از آلیاژ طلا.

🔯 طلا، درمان سرطان:

تاکنون دانشمندان با تکیه بر طلا توانسته‌اند، علم پزشکی را تا حد زیادی بهبود ببخشند. با این حال، کاربرد طلا در پزشکی در انتهای راه نیست و هنوز هم به کمک آن، علم بشر در حال رشد است.

🔯طلا علاوه بر آنکه به دلیل سازگاری با بدن انسان، در کاشت‌های داخل بدن استفاده زیادی از آن می‌شود، راه بشر را برای درمان سرطان هم باز می‌کند.

با آنکه تاکنون تعدادی دارو برای درمان سرطان و از بین بردن سلول‌های سرطانی ابداع شده‌اند، مشکل شناسایی و ردیابی «سلول‌های هدف» مانع از اثربخشی این داروها می‌شود.

این داروها درحال‌حاضر علاوه بر آنکه سلول‌های سرطانی را پیدا کرده و آنها را از بین می‌برند، سلول‌های اطراف را هم نابود می‌کنند. با این حال، با پیشرفت علم نانو و استفاده از نانو ذرات فلزاتی مانند طلا و نقره این امیدواری وجود دارد که در آینده بتوان داروهای ضد سرطان را بطور دقیق و فقط به سلول‌های آسیب‌دیده رساند.

🔯این دسته از تحقیقات در حال گسترش هستند و تا چند سال آینده، حتی تبدیل به یک رشته جدید دانشگاهی و پژوهشی با نام «دارورسانی»، انقلابی جدید در پزشکی و سلامت ایجاد می‌کند، با پیشرفت این علم، «سیستم‌های رهایش دارو» کارآیی بسیار بالاتری خواهند داشت.

                             

منبع: برگرفته از سایت seepage

logo-samandehi